Sáng ngày 16/12/2025, tại trụ sở UBND xã Hòa Xuân, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức họp Hội đồng khoa học thẩm định hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với di tích “Bia ghi dấu Mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221”.
Cuộc họp do ông Trần Hồng Tiến, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch Hội đồng thẩm định, chủ trì. Tham dự có các thành viên Hội đồng thẩm định của tỉnh, đại diện Văn phòng UBND tỉnh, các Sở, ngành liên quan và đại diện Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam chi nhánh Phú Khánh. Về phía địa phương, có đồng chí Hoàng Anh Tuấn, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã, cùng các đồng chí lãnh đạo và cán bộ chuyên môn của xã trực tiếp tham gia lập hồ sơ di tích.
Toàn cảnh cuộc họp Hội đồng thẩm định hồ sơ di tích Bia ghi dấu Mối nối ray cuối cùng
Một chứng tích lịch sử đặc biệt
Theo hồ sơ khoa học được trình bày, di tích “Bia ghi dấu Mối nối ray cuối cùng Đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221” nằm dưới chân Đèo Cả, thuộc thôn Hảo Sơn Bắc, xã Hòa Xuân. Đây là nơi diễn ra sự kiện lịch sử trọng đại vào ngày 02/9/1936, khi đoạn ray cuối cùng được hợp long, chính thức đánh dấu việc hoàn thành toàn tuyến đường sắt xuyên Đông Dương dài 1.730 km – nay là tuyến đường sắt Bắc – Nam huyết mạch của đất nước.
Di tích là chứng tích xác thực, phản ánh quy mô và trình độ kỹ thuật của một trong những công trình giao thông lớn nhất Đông Dương đầu thế kỷ XX, gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của ngành Đường sắt Việt Nam. Di tích mang giá trị tiêu biểu về lịch sử giao thông vận tải, có ý nghĩa to lớn trong việc giáo dục truyền thống, khơi dậy tinh thần thống nhất, kết nối vùng miền.
Các đại biểu tìm hiểu lý lịch di tích Mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221
Sự thống nhất cao của Hội đồng thẩm định
Tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng đã tập trung thảo luận sôi nổi, đánh giá cao giá trị lịch sử – văn hóa – khoa học của di tích, đồng thời góp ý chi tiết về các nội dung như tên gọi, khoanh vùng bảo vệ và hoàn thiện thành phần hồ sơ theo quy định của Luật Di sản văn hóa.
Sau khi thảo luận, Hội đồng thẩm định đã tiến hành bỏ phiếu và đi đến thống nhất rằng hồ sơ di tích đủ điều kiện để đề nghị xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh.
Chủ tịch Hội đồng Trần Hồng Tiến đã kết luận, đề nghị cơ quan chủ trì và bộ phận lập hồ sơ tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp, nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ để trình UBND tỉnh Đắk Lắk xem xét, ra quyết định công nhận trong thời gian sớm nhất.
Việc di tích sắp được công nhận là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Hòa Xuân, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị, hứa hẹn trở thành một điểm đến du lịch văn hóa – lịch sử hấp dẫn trong tương lai.